Klasycystyczne i okazałe Pawłowice. Lubonia, Łęka Wielka, Drzewce.

Pawłowice – Uważany przez współczesnych za „jeden z najpyszniejszych pałacy w Poznańskiem”. Główny budynek połączony wielkimi półkolistymi galeriami z dużymi oficynami, które wraz z kordegardami strzegącymi wjazdu ujmują na kształt podkowy ogromny i niezwykle reprezentacyjny podjazd. Korpus główny pałacu, na rzucie prostokąta, z czterokolumnowym portykiem na osi fasady głównej. Całość z kolumnami sięgającymi na dachu i zwieńczeniem – attyką dźwigającą cztery alegoryczne postaci kobiece jest bardzo okazała. Dach dwuspadowy, spłaszczony wzdłuż kalenicy. Ryzality są nakryte dachami trójspadowymi. Okazałe oficyny stanowią jak gdyby oddzielne piętrowe i zryzalitowane pałace nakryte wysokimi dachami. Na parterze – od frontu – westybul, za nim – od strony ogrodu – okrągły salon. Bardzo bogato dekorowane wspaniałymi sztukateriami i obite jedwabiami częściowo z epoki reprezentacyjne sale znajdują się na piętrze, tworząc tak zwane piano nobile. Od strony ogrodu wielka, dwukondygnacyjna, owalna sala balowa. Obok w amfiladzie trzy salony: jedwabny, chiński i zielony.

Lubonia - luboński dwór zbudował w 1792 Adam Turno, kapitan i szwoleżer napoleoński, który sprzedał Lubonię ojcu Franciszka – Wojciechowi Dzierżykraj-Morawskiemu w 1805. Wnuk Franciszka - Henryk Morawski rozbudował dwór w końcu XIX w., dobudowując m.in. neogotycką kaplicę. W Luboni bawił w 1831 Adam Mickiewicz. Franciszek Dzierżykraj Morawski, uczestniczył w kampaniach napoleońskich, w 1813 mianowany szefem sztabu wojsk polskich. Gdy wybuchło powstanie listopadowe przyłączył się do niego, był m.in. ministrem wojny. Został zesłany przez Rosjan do Wołogdy, a po powrocie do kraju osiadł w Luboni i zajął się działalnością literacką i publicystyczną, był członkiem PTPN, pisał wiersze. Zmarł w 1861 w Luboni i został pochowany w Oporowie. Majątkiem, w czasie licznych wyjazdów generała-poety Franciszka, zarządzał jego brat Józef Dzierżykraj-Morawski, referendarz Rady Stanu Księstwa Warszawskiego. Jego żoną była Paula z Łubieńskich, rodzona siostra generała Tomasza Łubieńskiego, który był uczestnikiem słynnej szarży polskich szwoleżerów pod Samosierrą. Generał Łubieński wielokrotnie bywał w Lubonii, gdzie spotykał się z przyjeżdżającym tam codziennie w odwiedziny do przyjaciół Dezyderym Chłapowskim.
Oporowo – należała pierwotnie do Adama Turno, później do rodziny Morawskich. W 1831 bawił tutaj Adam Mickiewicz. Dwór oporowski ok. 1910 zgrabnie rozbudował znany wielkopolski architekt Roger Sławski.

Łęka Wielka – Piętrowy pałac w stylu neogotyku angielskiego z wyraźnym ryzalitem zawierającym główne wejście zamknięte ostrołukowo, podobnie jak ostre gotyckie łuki wieńczące niektóre okna. Duże okna prostokątne w korpusie głównym. Pałac zwieńczony krenelażem z małymi wieżyczkami, z boku dostawiona wysoka, trzykondygnacyjna wieża na rzucie kwadratu ścięta tarasem widokowym, z którego „wyrasta” górująca nad całością baszta zwieńczona kolejnym tarasem widokowym z krenelażem i sterczynami. Na fasadzie i sieni wśród bogatych dekoracji wywód heraldyczny Mielżyńskich. Na fasadzie wśród herbów również herb Polski. To bardzo charakterystyczne dla całego okresu zaborów podkreślanie wielkiej przeszłości Polski połączonej z wielką przeszł0ścią rodzin, które tę historię kształtowały.

Drzewce - Dwór z ok. 1860 r. zbudowany dla Żółtowskich, na miejscu starszego dworu, po którym pozostały kolebkowo sklepione piwnice. Parterowy, na planie prostokąta z niższymi dobudówkami przy ścianach szczytowych. Od frontu ganek wsparty na czterech kolumnach. Nakryty czterospadowym dachem naczółkowym. W obu fasadach pozorne ryzality. W fasadzie frontowej ryzalit podzielony czteroma jońskimi pilastrami, zwieńczony trójkątnym frontonem. W XIX w. należały do Mycielskich, a od poł. XIX w. do rodziny Żółtowskich. W październiku 1831 r. u rodziny Mycielskich gościł Adam Mickiewicz.

Zdjęcia (16)

Komentarze (1)