Konarzewo - tu gościł Napoleon Bonaparte

Konarzewo – po przyjeździe do Poznania w listopadzie 1806 r. Napoleon chciał zobaczyć prawdziwy polski dwór. Hrabia Ksawery Działyński zaprosił go do Konarzewa, którego był właścicielem. Jest to jedna z niewielu w Polsce zachowanych do dziś w stanie nieprzekształconym późnorenesansowych rezydencji. Zbudowano ją w latach 1689-1699 dla Andrzeja Radomickiego.
W pałacu syn Ksawerego Działyńskiego - Tytus przechowywał wspaniałe zbiory biblioteczne, które później przeniósł do zamku w Kórniku, dając początek słynnej Bibliotece Kórnickiej.
W poznańskim pałacu Działyńskich odbywały się przyjęcia na cześć Napoleona i jego oficerów, tam można też było kupić „prawdziwy konterfekt Boga Wojny”. Jego właścicielka Anna z Radomickach 1v-to Działyńska, 2 v-to Gurowska stała na czele poznańskich dam w czasie powitania Napoleona w 1806 r. Jej syn Ksawery Działyński, jako reprezentant Księstwa Warszawskiego, był w 1811 na ślubie Napoleona z Marią Ludwiką.

Konarzewo przeszło droga dziedziczenia na Dzieduszyckich, a następnie na Czartoryskich. Przypadło ono Romanowi Czartoryskiemu uczestnikowi I wojny światowej w szeregach armii austriackiej i oficerowi Wojska Polskiego odznaczonemu Krzyżem Walecznych za wojnę z bolszewikami. Osiadł tu po ślubie z Teresą hr. Zamoyską. Małżeństwo doczekało się ośmiorga dzieci i pałac był dla nich zbyt ciasny. Planowano rozbudowę, ale wybuchła wojna. Roman jako kapitan rezerwy artylerii zgłosił się na ochotnika do armii Poznań. Do 1945 roku był więźniem oflagu w Murnau.
Księżna Teresa Czartoryska do grudnia 1941 roku zajmowała 3 pokoje w pałacu, później wyjechała do Generalnej Guberni. Zgoda na wyjazd była okupiona oficjalną rezygnacją wobec władz okupacyjnych z pretensji do pozostawionego majątku.
Spędziła wojnę w Trzebieniu niedaleko Kozienic w majątku Zamoyskich. Po wojnie powrót do Konarzewa okazał się niemożliwy, gdyż władze potraktowały go jako majątek poniemiecki i przeznaczyły na cele reformy rolnej.
Korzystając z pomocy wdowy po Cyrylu Ratajskim osiedlili się w Puszczykówku pod Poznaniem. Książę Roman nabawił się w obozie gruźlicy. Księżna ukończyła kurs bibliotekarski i pracowała w Instytucie Zachodnim. Nie wszystkim dzieciom udało się zdobyć wyższe wykształcenie wskutek nieodpowiedniego wykształcenia. Większość z nich zamieszkała później w Warszawie.
Najbardziej znani potomkowie właścicieli Konarzewa to Konstanty Radziwiłł lekarz i były prezes Naczelnej Izby Lekarskiej oraz aktorka Anna Czartoryska- Niemczycka - córka Stanisława, najmłodszego dziecka książęcej pary. Jej ojciec dopiero po 1990 r. został zawodowym dyplomatą oraz przedstawicielem Polski w Holandii i Norwegii.

Przez wiele lat pałac w Konarzewie był siedzibą miejscowego PGR, a potem Agencji Rolnej.
Rodzinie udało się odzyskać zrujnowaną rezydencję po wielu latach prawnej batalii.

Na podstawie artykułu Tomasza Lenczewskiego "Rodzina z wielkiego rodu" tygodnik "Do Rzeczy" 2014 r.

Zdjęcia (9)

Komentarze (1)